Gregory Chong is voorzitter bij Tjekkin en via Cliëntenbelang Noord-Holland actief in het project Over mij = met mij. Bij beide gaat het er kortgezegd om dat jongeren betrokken worden bij jeugdhulp. Door hen mee te laten denken over beleid en door hen in te zetten als ervaringsdeskundigen.

“Het grootste probleem zijn de enorme wachtlijsten en dat de zorg niet altijd aansluit bij de behoefte. Sommige jongeren die therapie krijgen ervaren geen aansluiting met de therapeut. Zij staan te ver weg van hun belevingswereld. De inzet van leeftijdsgenoten met ervaring helpt enorm. Maar er is weerstand om ervaringsdeskundigen in te zetten.” 

Durven te experimenteren

 “Dat komt omdat het een kwetsbare groep is die uit kan vallen. Het voelt minder betrouwbaar dan een vaste groep beroepskrachten. En het werken met ervaringsdeskundigen is nieuw, dus dat is altijd spannend. Uitval is te voorkomen door meer kennis over ervaringsdeskundigen op te doen en durven te experimenteren. Zet ze niet meteen 40 uur per week in, maar begin met inzet op vrijwillige basis. Wel tegen vergoeding want dat laat zien dat je ze serieus neemt.  

Ga dan bijvoorbeeld over op 8 uur per week betaald werk. Bekijk hoe belastbaar ze zijn en ontdek welke meerwaarde ze hebben. Ik beloof je dat die meerwaarde er is. Zij hebben verbinding met jongeren, met hun belevingswereld. Je voelt je dan als jongere echt gehoord en begrepen.  

Balans professionele hulp en ervaringsdeskundigen 

Daarmee wil ik absoluut niet zeggen dat professionals geen belangrijke rol hebben. Natuurlijk wel. Zij hebben de kennis. En elke jongere is anders. Voor sommigen werkt het heel goed om alleen met een therapeut te spreken. Maar ik denk dat balans tussen professionele hulp en de inzet van ervaringsdeskundigen het meeste oplevert.  

Gehoord en begrepen 

Gregory is verslaafd geweest en heeft zelf veel gehad aan het praten met een ervaringsdeskundige. “In mijn 3e traject, bij een kleine zorginstelling in Alkmaar (Wij zijn broer) was er een goede balans tussen ervaringsdeskundigen en therapeuten. Ik voelde me daar gehoord en begrepen. Het praten met een ervaringsdeskundige is ook meer zoiets als praten van persoon tot persoon.

Ik had niet het gevoel dat ik de hele tijd in therapie zat. Ik kan zelfs zeggen dat het me heeft geholpen clean te blijven. Therapeuten hebben gezorgd dat ik anders ging denken. Ervaringsdeskundigen hielpen me met mijn lastige gevoelens. En door hen kreeg ik hoop dat het mogelijk is om zonder verslaving te leven. Ik dacht namelijk altijd: je kunt niet voor altijd clean zijn, want dan ben je braaf en een verliezer. Die gedachte was toen echt heel erg sterk, maar nu gelukkig niet meer.  

Leven weer oppakken 

Gregory is 21 jaar en nu iets langer dan een jaar clean. Hij is een kind van gescheiden ouders en in zijn jeugd veel verhuisd tussen Nederland en België. “De relatie met mijn vader is altijd lastig geweest. Ik en mijn zus hebben de thuissituatie als heel onveilig ervaren. Ik woonde na de scheiding bij mijn vader en werd op mijn 15e het huis uitgezet.

Toen ben ik begeleid zelfstandig gaan wonen. Ik was depressief en gebruikte veel drugs. Het begon met alcohol en wiet maar het ging van kwaad tot erger. Uiteindelijk kwam ik in een afkickkliniek terecht. Daarna ben ik naar een ander zelfstandig wonen project gegaan om mijn leven weer op te pakken. Alle gevoelens van onveiligheid zaten heel diep.  

Het verwerken ervan bleek een langdurig en moeizaam proces. Ik realiseerde me dat ik door mijn drugsgebruik niet alleen faalde om mijn gevoelens weg te stoppen, ik maakte het juist erger. Toen ik me kon focussen op het verwerken van wat ik zo lang heb genegeerd, merkte ik pas op hoeveel ik probeerde weg te stoppen.

Het was een echte strijd om de confrontatie aan te gaan en die put te openen, maar het was wel een nodige strijd. Nu hoef ik nergens meer voor weg te lopen en kan ik het leven weer accepteren zoals het is.  Toen ik eenmaal stabiel was, ben ik aan kijken wat ik allemaal wilde gaan doen.  

Energiebom 

En dat is veel. Naast zijn werk bij Tjekkin en Over mij = met mij is hij ook projectleider van Music United. Dat is een evenement in Alkmaar, waar jongeren zelfstandig een concert in elkaar mogen zetten. Dat doen ze met hulp van professionals. Verder is hij een filosofieclubje gestart en maakt hij muziek. Hiphop, soul en funk. “En niet te vergeten Synthwave. Voor de niet-kenners: dat zijn vooral elektronische geluiden. O ja, en ik ben ook vrijwillig creatief docent bij Straatgeluid. 

Haha, dat klinkt als belachelijk veel, maar ik moet iets met alle energie die ik heb. Kan ik er maar beter iets nuttigs mee doen, zodat andere jongeren niet hoeven mee te maken wat ik heb meegemaakt. Als dat ook maar een beetje lukt, dan geeft me dat voldoening. Ik weet wel dat balans heel belangrijk is. Als ik te druk ben of te veel doe dan sloopt dat me uiteindelijk.

Maar als ik te weinig te doen heb, dan word ik passief en kom ik tot niets meer. De laatste tijd, ook nu met corona, zit ik goed in mijn vel. Ik heb een goed ritme, eet gezond, slaap goed en heb genoeg leuk werk om te doen.” Of hij het hierbij voorlopig laat? “Haha nee, ik heb mijn school nooit afgemaakt en wil in de toekomst weer studeren. HBO Bestuurskunde lijkt me wel wat.”